24 marca 2020 r. do ustawy Prawo upadłościowe został dodany tytuł VI, który reguluje postępowanie o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. W poniższym artykule omawiamy nowe przepisy.
Propozycje ugody
Głównym założeniem ustawodawcy jest przyspieszenie rozpoznawania spraw upadłościowych z uwagi na stale rosnącą liczbę nowych spraw, których z roku na rok przybywa w zatrważającym tempie. Postępowanie to adresowane jest do konsumentów, czyli osób, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Aby takie postępowanie zostało wszczęte, muszą zostać spełnione określone w ustawie warunki:
– status konsumenta,
– stan niewypłacalności (sytuacja, w której dłużnik utracił zdolność do spłaty wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Samo zaprzestanie spłat jeszcze nie umożliwia przeprocesowania wniosku), – przynajmniej dwóch wierzycieli,
– zdolność płatnicza dłużnika.
Dotychczas znana nam była instytucja upadłości konsumenckiej, polegająca na zmniejszeniu lub umorzeniu zobowiązań osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej w przypadku zaistnienia niezawinionej niewypłacalności dłużnika. Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej oraz zawarcie układu składa się do właściwego sądu. Urzędowy formularz zawiera m.in. dane osobowe wnioskodawcy, a także informacje o osiągniętych przychodach, kosztach poniesionych na utrzymanie dłużnika i osób pozostających na jego utrzymaniu w ostatnich sześciu miesiącach, informacje o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach, których przedmiotem były nieruchomości, akcje lub udziały w spółkach.
Oprócz tego nowo przyjęty układ konsumencki polega również na zawarciu porozumienia, które przewiduje możliwość uzgodnienia warunków, skutkujących zaplanowaniem realizacji spłaty wierzycieli przez osobę dłużnika, na warunkach odpowiadających jego możliwościom finansowym. W tym wypadku wnioskodawca, podobnie jak w upadłości konsumenckiej, zobowiązany jest wystosować odpowiedni wniosek, z tą różnicą, że powinien on dodatkowo zawierać propozycje ugody.
Warunkiem niewypłacalność
Nowa procedura o zawarcie układu będzie mogła być prowadzona na wniosek samego dłużnika (który ma co najmniej dwóch wierzycieli), a w określonych przypadkach sąd może skierować dłużnika do postępowania o zawarcie układu, mimo że ten wnioskował o ogłoszenie upadłości. Prowadzenie tego typu postępowania będzie zasadne w oparciu o odpowiednie możliwości zarobkowe dłużnika i jego sytuację zawodową. Najważniejsze jednak jest, aby konsument spełniał przesłankę przedmiotową w postaci stanu niewypłacalności, aby sąd mógł wszcząć procedurę. Istotna jest zatem niemożność do regulowania zobowiązań
W momencie otwarcia postępowania układowego sąd wyznacza nadzorcę finansowego. Jest to osoba, która będzie pełnić nadzór nad procedurą związaną z zawarciem układu konsumenckiego. Jej obowiązkiem jest m.in. stworzenie w porozumieniu z dłużnikiem propozycji układowych, spisu wierzytelności, a także wierzytelności spornych, zwołanie zgromadzenia wierzycieli skutkującego głosowaniem nad propozycją układu. Okres trwania układu nie może przekraczać pięciu lat
Układ konsumencki nie zmierza do całkowitego oddłużenia, sąd nie ogłasza upadłości konsumenta, a on sam nie otrzymuje statusu upadłego. Co ważniejsze, jego zobowiązania będą spłacane jedynie w wysokości i na zasadach wynikających z układu zawartego przez niego z wierzycielami i zatwierdzonego przez sąd. Wobec tego dłużnik może zachować swój majątek.
Klaudia Rudzińska
Specjalista ds. prawnych
Pretorius Sp. z o.o.
