Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika to ostateczny etap w postępowaniu
o odzyskanie zaległych wierzytelności. Dobrze jednak pamiętać, że zadłużone osoby są chronione
przez prawo.
Poprzez wierzytelność należy rozumieć niespełnione przez dłużnika zobowiązanie finansowe lub rzeczowe wobec wierzyciela. Do egzekucji dochodzi w sytuacjach, kiedy mimo wcześniej przegranego procesu w sądzie, zakończonego wydaniem przez sąd orzeczenia, dłużnik nie reguluje swoich zaległych zobowiązań. Wprawdzie celem egzekucji komorniczej jest ściągnięcie z majątku dłużnika zaległych należności dla wierzyciela, nie oznacza to jednak, że komornik ma prawo odebrać dłużnikowi wszystko, co ten posiada.
Prawo chroni
Zadłużone osoby, w stosunku do których komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne, nie zdają sobie sprawy, że chroni je prawo ograniczające skierowaną do nich egzekucję. Nie może bowiem stać się tak, że z tytułu egzekucji dłużnik i rodzina, która znajduje się na jego utrzymaniu, pozostaną bez środków do życia. Dlatego Kodeks postępowania wprowadził ograniczenia, na podstawie których pewne grupy przedmiotów zostają wyłączone spod egzekucji. Do takich przedmiotów należy przede wszystkim zaliczyć przedmioty takie, jak urządzenia kuchenne i sanitarne, meble oraz wszelkie inne przedmioty potrzebne do urządzenia mieszkania). Co zatem ze sprzętem AGD i RTV, które znajdują się w naszych domach?
W praktyce problem dotyczy przede wszystkim takich urządzeń, jak radioodbiornik, telewizor, pralka czy lodówka. Często jednak komornicy prowadzą egzekucję z tego składniku majątku, uznając, że są to przedmioty o dużej wartości, które swoim znaczeniem przekraczają „codzienną przydatność”, dlatego też warto o tym pamiętać.
Egzekucji nie podlegają pościel, bielizna, ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubrania niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania danego zawodu. Ponadto egzekucji nie podlegają zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika, a także przedmioty niezbędne ze względu na niepełnosprawność dłużnika lub członków jego rodziny. Warto również zaznaczyć, że komornik nie będzie mógł dokonać zajęcia przedmiotów niezbędnych do nauki, papierów osobistych, odznaczeń i co ciekawe przedmiotów służących do wykonywania praktyk religijnych. Komornik nie powinien przeprowadzić egzekucji przedmiotów codziennego użytku, które to mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, egzekucji nie podlegają sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele takie, jak stypendia, itp., świadczenia z ubezpieczeń osobowych, odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych czy też świadczenia uzyskiwane z pomocy społecznej.
Limit kwotowy
Dłużnik powinien pamiętać, że wynagrodzenie, jakie otrzymuje ze stosunku pracy, podlega egzekucji, ale w określonym zakresie. Ustawodawca wprowadził limit kwotowy, poniżej którego nie można dokonywać potrąceń z wynagrodzenia za pracę. Limit ten jest równy wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy – czyli kwocie netto minimalnego wynagrodzenia.
Osoba, która popadła w zadłużenie i istnieje ryzyko, że może wobec niej zostać wszczęta przez komornika egzekucja, musi pamiętać, że to komornik dokonuje obiektywnej oceny sytuacji dłużnika, by ustalić, które ruchomości są niezbędne dla dłużnika. Za przedmioty niezbędne należy uważać tylko te, które zaspokajają jego podstawowe potrzeby materialne i kulturalne, stosownie do aktualnej przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa.
Małgorzata Furmańczyk
Specjalista ds. prawnych
Pretorius sp. z o.o.
