Giełda wierzytelności jest rejestrem informacji gospodarczych umożliwiający zakup niespłaconych przez dłużników należności. To dość nowe rozwiązanie zyskujące na popularności i posiadające coraz większe grono odbiorców, ponieważ dostępne jest w formie serwisów internetowych.
W Polsce działa już wiele podmiotów oferujących kupno zobowiązań zaciągniętych i niespłaconych przez dłużników. Dzięki wirtualnej sieci można w prosty sposób sprzedać zaległość dłużnika, wystawiając zarówno zaległe faktury, pożyczki, weksle, czynsze, alimenty, zaległe mandaty i inne niezwrócone zobowiązania. Oferty sprzedaży są korzystne zarówno dla osób wystawiających wierzytelności na sprzedaż, jak i kupujących.
Z reguły korzystającymi z giełdy są wierzyciele, którym dłużnicy zalegają z płatnościami i mimo wzywania do zapłaty zwlekają z rozliczeniem. Nie chcą oni zajmować się ściąganiem od dłużników powstałych zobowiązań ani narażać się na poniesienie kosztów postępowania sądowego czy egzekucyjnego. Z kolei dla kupującego korzystanie z giełdy wierzytelności jest przede wszystkim okazją do zarobku – może on sukcesywnie odzyskiwać całą należność i w konsekwencji uzyskać kwotę wyższą niż koszt związany z jej zakupem. Ponadto kupujący wierzytelność może dokonać jej potrącenia, bo sam jest dłużnikiem osoby, której zobowiązanie jest na sprzedaż.
Sprawdź kontrahenta
Rola giełdy wierzytelności nie ogranicza się jedynie do narzędzia sprzedaży czy zakupu wierzytelności. Pełni ona także funkcję nieformalnego rejestru dłużników będącego źródłem informacji o osobach i podmiotach, których zobowiązania zostały wystawione na sprzedaż. Dzięki udostępnionym na serwisach internetowych wyszukiwarkom w łatwy i szybki sposób można zweryfikować informacje dotyczące przyszłych kontrahentów czy współpracowników. Samo umieszczenie dłużnika na giełdzie wierzytelności będzie dla niego motywacją do szybkiego uregulowania zadłużenia. Tym bardziej że informacje o jego zaległościach płatniczych będą ogólnie dostępne w Internecie. Powyższe działanie może wypłynąć mobilizująco na zachowanie dłużnika, który w trosce o swoją opinię i wiarygodność zdecyduje się na uregulowanie zaległości. Umieszczenie długu na giełdzie będzie również dla innych przedsiębiorców ostrzeżeniem przed nierzetelnym kontrahentem, który może ich doprowadzić do zaległości płatniczych. W takich przypadkach dłużnik, aby nawiązać współpracę, jest zmuszony do uregulowania długu.
Ochrona danych osobowych
Prawo nie zakazuje sprzedaży wierzytelności poprzez ogłoszenia publiczne. Podstawą prawną działania giełd wierzytelności jest ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Należy jednak zwrócić uwagę na zagadnienie związane z ochroną danych osobowych.
Przepisy o ochronie danych osobowych pozwalają na ich przetwarzanie, gdy jest to potrzebne do wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów, przy czym za prawnie usprawiedliwiony cel ustawa uznaje dochodzenie roszczeń z tytułu działalności gospodarczej. Oznacza to, że uzasadnione będzie dochodzenie roszczeń powstałych w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej. Dzięki temu firma może zgodnie z prawem udostępnić dane oraz sumę należności bez akceptacji dłużnika. Zgodnie z prawem i bez zgody dłużnika upublicznione mogą zostać wszystkie dane określające przedmiot sprzedaży. W przypadku gdy dłużnikiem jest przedsiębiorca upublicznione mogą zostać dane ujawnione w rejestrze ewidencji gospodarczej lub KRS. Jeżeli jednak dłużnikiem jest osoba fizyczna, udostępnić można jedynie jej imię i nazwisko, miejscowość zamieszkania (bez wskazania konkretnego adresu) oraz wysokość zadłużenia.
Ewelina Bilkiewicz
Pracownik ds. prawnych
Pretorius
