Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest jedną z najchętniej wybieranych form spółki handlowej. Może być założona przez jedną lub więcej osób fizycznych, prawnych bądź jednostek organizacyjnych. Dzisiaj powiemy o dochodzeniu wierzytelności od członka zarządu niewypłacalnej spółki.
Bardzo ważnym organem takiej spółki jest zarząd, który prowadzi jej sprawy i ją reprezentuje, a jego członkowie odpowiadają za zobowiązania w przypadku niewypłacalności. Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. reguluje artykuł 299 kodeksu spółek handlowych. Odpowiedzialność to przede wszystkim ponoszenie określonych prawem ujemnych skutków prowadzenia spraw spółki, w tym za jej zobowiązania, jak również odpowiedzialność odszkodowawcza za szkodę wyrządzoną spółce. Artykuł 299 kodeksu spółek handlowych umożliwia dochodzenie zapłaty bezpośrednio od członków zarządu w przypadku bezskuteczność egzekucji wobec spółki.
Solidarna odpowiedzialność
Odpowiedzialność członków zarządu ma charakter solidarny, to znaczy, że wierzyciel może dochodzić zaspokojenia od wszystkich solidarnie. Zobowiązanie to ma również charakter subsydiarny, czyli muszą istnieć przesłanki poświadczające bezskuteczność egzekucji ze względu na niemożność zaspokojenia się z majątku spółki. Najczęstszym dowodem jest przede wszystkim postanowienie komornika sądowego o bezskuteczności prowadzonej egzekucji wobec spółki. W orzecznictwie dominuje pogląd, iż każda przesłanka o niemożności zaspokojenia może być uznana za wystarczającą, a więc członkowie zarządu mogą zostać również pozwani w przypadku umorzenia postępowania upadłościowego wobec spółki ze względu na brak majątku wystarczającego na pokrycie tego postępowania, w tym przede wszystkim kosztów syndyka lub też, gdy z innych powodów zostało ono umorzone. Czyli może nastąpić na podstawie każdego dowodu potwierdzającego, że spółka nie ma majątku umożliwiającego zaspokojenie jej wierzyciela.
Artykuł 299 ksh wprowadza domniemanie szkody w postaci i wysokości niewyegzekwowanego z majątku spółki zobowiązania a wierzyciel musi jedynie przedłożyć tytuł wykonawczy, z którego wynika jego istnienie w czasie pełnienia przez pozwanego funkcji w zarządzie.
W ciągu trzech lat
Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. uzależniona jest od wykazania przez wierzyciela zobowiązania spółki oraz bezskuteczności egzekucji. Powstanie szkody poprzez obniżenie potencjału finansowego spółki, jak i inne przesłanki odpowiedzialności, tj. wina i związek przyczynowy pomiędzy tak rozumianą szkodą a zachowaniem członków zarządu spółki, funkcjonują na zasadzie domniemania ustawowego.
Dlatego też, dowody na okoliczność uwolnienia się od odpowiedzialności muszą przedstawić członkowie zarządu, gdyż wierzyciel dochodzący od nich swych wierzytelności korzysta z ustawowego domniemania i wystarczy, że wykaże w/w bezskuteczność wcześniej prowadzonej egzekucji. Wierzyciel natomiast musi pamiętać o ważnej kwestii, jaką jest przedawnienie. Chcąc wytoczyć powództwo na podstawie artykułu 299 ksh, wierzyciel musi tego dokonać w ciągu trzech lat od momentu dowiedzenia się o niemożliwości zaspokojenia się z majątku spółki z o.o.
Agata Pytlarz
Pracownik ds. prawnych
Pretorius
